Piše: Duško Dimitrovski
Jedna od samo tri svjetske smotre sedme umjetnosti posvećene filmskoj kameri, Filmski festival Braća Manaki u Bitolju, u svom ovogodišnjem izdanju, protekao je pod motom "Realnost nije dovoljna". Taj moto u potpunosti odgovara samom smislu filma kao medija umjetnosti, jer umjetnost uvijek mora na neki način da nadograđuje realnost i samo tada dobija svoj puni smisao. Odmah da istaknemo, da je velika pažnja na Festivalu, sa puno opravdanja, bila usmjerena ka Anthonyju Dodu Mantleu nadsve kreativnom snimatelju digitalnih igranih i kratkih filmova. Za njega se može reći da je poput pionira filma na Balkanu – braće Manaki, prvi snimatelj u području savremene digitalne fotografije.
Inače, na 43. Međunarodnom filmskom festivalu filmske kamere, održanom od 19. do 26. augusta u Bitolju, u zvaničnoj konkurenciji prikazano je 14 dugometražnih i 12 kratkih filmova. Najveće priznanje u kategoriji dugometražnih filmova – "Zlatnu kameru 300" žiri je odlučio da dodijeli Rubenu Impensu, snimatelju belgijsko-italijansko-francuskog filma The Eight Mountains reditelja Charlotte Vandermeersch i Felixa Van Groenigena. Riječ je o doista snažnoj i humanoj drami o prijateljstvu, viđenoj kroz vizuru dva prijatelja, od kojih jedan odlučuje da usamljenički živi visoko u planinama. Zaista imponira fotografija atmosfere, koja vizuelno poetski, a dramaturški efektno odslikava osnovnu ideju filma.
Ipak, dobitnica "Srebrene kamere 300" Daria D'Antonio za snimanje filma Božija ruka Paola Sorrentina, više je zaslužila nagradu od ovogodišnjeg pobjednika, jer je ovaj film istaknutog savremenog italijanskog sineaste, zahvaljujući i snimateljici, predstavljao najkompletnije stvaralačko ostvarenje. To je autobiografsko ostvarenje, u kome je glavni junak tinejdžer Fabieto (zapravo sam Sorrentino), koji provodi svoju mladost u Napulju osamdesetih godina prošlog stoljeća. Fabieto nema djevojku i prijatelje, a ni baš mnogo obaveza, te svoje vrijeme najčešće provodi gledajući svjetsku fudbalsku zvijezdu Diega Maradonu u njegovom zavičajnom fudbalskom klubu Napoli. Film Božija ruka je pored toga što je autobiografski, posvećen i Sorrentinijevom velikom uzoru – jednom od klasika sedme umjetnosti Federicu Felliniju, što se iz rediteljskog stila da dobro zamjetiti. Za vrhunski interpretiranu ulogu Fabieta, Filipo Scotti je sasvim opravdano nagrađen nagradom "Marcello Mastroianni", koja se dodjeljuje najboljem mladom glumcu na Venice Film Festivalu.
Od popratnih manifestacija ovogodišnjeg 43. Međunarodnog filmskog festivala u Bitolju, treba posabno izdvojiti prigodnu izložbu posvećenu 140. godišnjici rođenja pionira filma na Balkanu, Miltona Manakija, u okviru koje je opsežno predstavljen njegovo entuzijastičko stvaralaštvo na prvim filmovima, koji su snimljeni u našem regionu, kao i njegov život. Izložba je priređena u Muzeju Bitolja, a organizator je Državni arhiv, uz svestranu podršku Ministarstva za kulturu Republike Sjeverne Makedonije. Novinu na Festivalu Braća Manaki ove godine je predstavljalo i prezentiranje pojednih filmova na otvorenom, u ambijentu Ljetnog kina, pored već uobičajena dva prikazivačka mjesta, Doma za kulturu i kina Milton Manaki, a bili su pozvani i studenti nekoliko eminentnih evropskih filmskih akademija da tu predstave svoja ostvarenja.
Ovogodišnji 43. Međunarodni festival filmske kamere Braća Manaki je završen svečanom dodjelom najvećih priznanja, kao i svjetskom premijerom novog makedonsko-kiparkog filma Snježana na kraju umire reditelja Kristiana Risteskog, čiji su snimatelji bili Dimo Popov i Sevdije Kastrati.
